क्रेडिट रेटिङ एजेन्सी इक्रा नेपाल ले स्टाण्डर्ड चार्टर्ड बैंक नेपाललाई दिएको इस्युअर रेटिङ पुनः पुष्टि गर्दै ‘AAA’ (त्रिपल ए) कायम राखेको छ। नेपालमा यस्तो उच्च श्रेणीको रेटिङ पाउने यो पहिलो र अहिलेसम्मको एक मात्र वाणिज्य बैंक हो। बैंकले यो मान्यता लगातार छ वर्षदेखि पाउँदै आएको छ, जसले यसको वित्तीय मजबूती, पूँजी संरचना, र जोखिम व्यवस्थापन क्षमतामा उच्च विश्वसनीयता पुष्टि गर्छ।
उच्चतम रेटिङको अर्थ के हो?
‘AAA’ रेटिङले कुनै पनि वित्तीय संस्था अत्यन्तै बलियो रहेको र उसले आफ्ना सबै वित्तीय दायित्वहरू समयमै पूरा गर्न सक्षम रहेको जनाउँछ। यस्तो रेटिङ पाएको संस्थाको ऋण डुब्ने जोखिम अत्यन्तै नगण्य हुन्छ, जसले गर्दा लगानीकर्ताहरूका लागि सुरक्षित गन्तव्यको रूपमा बैंक प्रस्तुत हुन्छ।
इक्रा नेपालले रेटिङ कायम राख्नुका प्रमुख कारणहरू:
✅ बलियो पूँजी संरचना
आर्थिक वर्ष २०८१/८२ को चैत्र मसान्तसम्ममा:
- पूँजी-जोखिम भारित सम्पत्ति अनुपात (CAR): १७.४४% (न्यूनतम आवश्यक: ११%)
- टियर-१ पूँजी अनुपात: १५.१५% (न्यूनतम आवश्यक: ८.५%)
✅ न्यून निष्क्रिय कर्जा दर (NPL)
- कुल निष्क्रिय कर्जा अनुपात: १.४४%
- वाणिज्य बैंकहरूको औसत: ५.०५%
बैंकको सुदृढ सम्पत्ति गुणस्तर र समयमै कर्जा असुली क्षमताले यो दर निकै कम रहेको देखाउँछ।
✅ ऋणीको भुक्तानी व्यवहार
- कर्जा साँवा वा ब्याज समयमा भुक्तानी नगर्ने ऋणीको संख्या: ४% मा सीमित
रिस्क व्यवस्थापन र प्रतिस्पर्धात्मकता
बैंकको कसिलो अन्डरराइटिङ मापदण्ड, बलियो जोखिम व्यवस्थापन अभ्यास र प्रतिस्पर्धी कर्जा दर प्रदान गर्ने क्षमताले बैंकलाई जोखिम नियन्त्रणमा राख्न सहयोग पुर्याएको छ।
सस्तो निक्षेप र ब्रान्ड मूल्य
- बैंकले कम लागतको निक्षेप संकलन गर्न सफल भएको छ, जसले कोषको न्यूनतम लागत कायम राख्न सहयोग गर्छ।
- स्टाण्डर्ड चार्टर्ड को विश्वव्यापी प्रतिष्ठा र नेपालमा बहुराष्ट्रिय कम्पनीहरूमाझको आकर्षणले बैंकको बजार प्रतिस्पर्धा बलियो बनाएको छ।
केही चुनौतीका पाटाहरू:
ऋणी एकाग्रता जोखिम
- शीर्ष २० वटा ऋणी समूहले कुल कर्जाको ४१% हिस्सा ओगटेको छ।
- यद्यपि, यी सबै समूह आफ्नो क्षेत्रका अग्रणी उद्योगमा रहेकोले जोखिम व्यवस्थापन सन्तुलित देखिएको छ।
नियामकीय जरिवाना
नेपाल राष्ट्र बैंकले चालू आवको तेस्रो त्रैमासमा नीतिगत कर्जा परिचालन लक्ष्य नपुगेको भन्दै बैंकलाई १४.८५ करोड रुपैयाँ जरिवाना गरेको छ।
तर, इक्रा नेपालका अनुसार, यो जरिवाना बैंकको कुल नाफा वा सम्पत्ति आकारको तुलनामा सामान्य हो र यसको प्रभाव तेस्रो त्रैमासकै वित्तीय विवरणमा समावेश गरिएको छ।
दीर्घकालीन स्थायित्वका लागि के हेर्ने?
इक्रा नेपालले भनेको छ, भविष्यमा पनि बैंकको पूँजी मजबुती, सुदृढ सम्पत्ति गुणस्तर, र धेरै ऋणीमाथि निर्भर नहुन सक्ने रणनीतिहरू कायम राख्न सक्नुलाई रेटिङको निरन्तरताका प्रमुख आधारको रूपमा लिइनेछ।
निष्कर्ष:
स्टाण्डर्ड चार्टर्ड बैंक नेपालको यो रेटिङ पुनः पुष्टि हुनु केवल एक सानो उपलब्धि मात्र होइन, यो बैंकको दीर्घकालीन स्थायित्व, विश्वसनीयता र लगानीकर्तासँगको सम्बन्धको प्रष्ट प्रमाण हो। १९८७ देखि नेपालमा सेवा प्रदान गर्दै आएको यो विदेशी लगानीको बैंक नेपाली वित्त बजारमा बलियो आधार बनाएर अघि बढिरहेको देखिन्छ।
लगानीकर्ताका लागि यो एक स्पष्ट सन्देश हो—स्टाण्डर्ड चार्टर्ड बैंकमा लगानी गर्नु भनेको सुरक्षित, भरपर्दो, र दीर्घकालीन रूपमा फाइदाजनक विकल्प रोज्नु हो।